Canxi là khoáng chất cần thiết và quan trọng đối với sự phát triển răng và xương cho trẻ. Thiếu canxi có thể dẫn đến tình trạng còi xương, chậm lớn và ảnh hưởng đến quá trình phát triển của trẻ. Do vậy bổ sung canxi cho bé như thế nào cho đúng và đủ là vấn đề được phụ huynh đặc biệt quan tâm.
1. Nhu cầu và vai trò của canxi đối với trẻ
Vai trò của canxi đối với trẻ
Canxi có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc quyết định chiều cao, sự phát triển khỏe mạnh và độ cứng cáp của trẻ. Trong cơ thể người, 99% canxi nằm ở xương và răng và chỉ 1% còn lại là trong các tế bào máu. Khi cơ thể được bổ sung đầy đủ canxi giúp trẻ duy trì hệ thống xương và răng chắc khỏe. Tuy nhiên nhiều bậc cha mẹ không nắm được dấu hiệu và cách bổ sung canxi cho bé sẽ dẫn đến tình trạng trẻ bị thiếu canxi.
Khi bị thiếu canxi trẻ sẽ bị còi xương, răng mọc chậm, hay giật mình, xương nhô, ức lõm, ngủ trằn trọc không ngon giấc. Bên cạnh đó thiếu canxi còn ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và khiến các tế bào mất đi khả năng nhận biết để tiêu diệt tế bào ung thư trong cơ thể.
Đối với trẻ dưới 8 tuổi, thiếu canxi khiến cơ thể mệt mỏi, lười ăn, hay bị tê mỏi chân tay và dễ bị ngã. Với trẻ từ 9 đến 16 tuổi, thiếu canxi khiến trẻ hay cáu gắt, người mệt mỏi, cơ thể ra nhiều mồ hôi và lười hoạt động,… Nếu tình trạng thiếu canxi kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến thể chất mà còn đến trí não của trẻ.
Nhu cầu canxi của trẻ
Ở mỗi độ tuổi trẻ sẽ có nhu cầu canxi khác nhau, cụ thể:
- Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi sẽ cần 300mg canxi/ ngày.
- Trẻ từ 7 tháng tới 12 tháng tuổi cần 400mg canxi/ ngày.
- Trẻ trong giai đoạn từ 1 đến 3 tuổi cần 500 mg canxi/ngày.
- Trẻ từ 4 đến 6 tuổi cần 600mg canxi/ngày.
- Trẻ từ 7 đến 9 tuổi cần bổ sung 700 mg canxi/ ngày.
- Trẻ từ 10 tuổi cần 1000mg canxi/ ngày.
- Trẻ từ 11 đến 24 tuổi cần 1200mg canxi/ ngày.
Theo các chuyên gia chế độ ăn uống hàng ngày chỉ đáp ứng được 50% lượng canxi cần thiết cho trẻ. Vì vậy để đáp ứng nhu cầu canxi cho trẻ phát triển tốt cha mẹ cần chú ý bổ sung hàm lượng đầy đủ.
2. Bổ sung canxi cho bé đúng cách
Canxi có vai trò quan trọng với cơ thể của trẻ, do vậy việc bổ sung canxi cho bé đúng cách giúp trẻ phát triển khỏe mạnh là điều cha mẹ cần chú ý. Tuy nhiên làm sao bổ sung canxi đúng cách là điều không phải ai cũng biết. Không phải cứ cho trẻ uống thật nhiều canxi là tốt mà phải thực hiện đúng cách mới có thể mang lại hiệu quả và giúp trẻ hấp thu tốt nhất.
Chú trọng liều lượng
Như ở trên, nhu cầu canxi ở mỗi độ tuổi là khác nhau, trẻ càng lớn nhu cầu bổ sung canxi càng cao. Vì vậy cha mẹ nên chú ý độ tuổi của con mình để bổ sung liều lượng canxi cho phù hợp.
Việc bổ sung canxi vừa đủ sẽ giúp trẻ phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên nếu cha mẹ bổ sung thừa canxi cho trẻ sẽ dẫn đến những hậu quả không tốt như gây táo bón, buồn nôn, đau xương. Thừa canxi trong thời gian dài còn có thể gây ra những hậu quả nặng hơn như canxi tích tụ gây vôi hóa hoặc sỏi thận, khiến cơ thể giảm hấp thu các chất khoáng khác như sắt, magie, kẽm,… Vì vậy để đảm bảo liều lượng đầy đủ cha mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ.
Đúng thời điểm
Không chỉ đúng liều lượng mà cha mẹ còn chú ý đúng thời điểm để có thể đạt hiệu quả tốt nhất. Thời điểm bổ sung canxi cho trẻ tốt nhất là vào buổi sáng, sau bữa ăn khoảng từ 30 đến 60 phút. Đây là lúc trẻ được tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, tổng hợp vitamin D và hấp thụ canxi tốt.
Không cho trẻ uống canxi vào buổi tối hoặc buổi chiều sẽ khiến canxi bị lắng đọng trong cơ thể, nguy cơ gây táo bón, sỏi thận và khó ngủ.
Kết hợp với vitamin D
Vitamin D và canxi là bộ đôi “ăn ý” không thể tách rời bởi vì vitamin D là chất dẫn truyền giúp cho cơ thể bé hấp thu canxi tốt hơn. Do vậy để trẻ hấp thu tốt nhất lượng canxi vào cơ thể cha mẹ nên bổ sung cả vitamin D cho trẻ. Có thể bổ sung vitamin D bằng cách cho trẻ phơi nắng vào buổi sáng sớm hoặc qua các loại thực phẩm giàu loại vitamin này như sữa, sữa chua, lòng đỏ trứng, cá hồi, dầu gan cá,…
Bổ sung qua đường ăn uống
Mặc dù ăn uống hàng ngày chỉ đáp ứng được 50% lượng canxi cần thiết cho trẻ. Tuy nhiên đây lại được xem là cách bổ sung canxi hiệu quả cho cơ thể. Cha mẹ có thể thông qua các loại thực phẩm thiên nhiên và các món ăn bổ dưỡng để cung cấp canxi cho trẻ nhà mình. Đặc biệt đối với trẻ sơ sinh thì sữa mẹ chính là nguồn cung cấp canxi tốt nhất. Trong một số trường hợp sữa của người mẹ quá ít, không đủ cho con hoặc trẻ hấp thu canxi kém cần phải bổ sung canxi ngoài thì cần lưu ý phải được kê đơn bởi bác sĩ, không tự ý mua canxi về sử dụng để tránh thừa canxi.
Bổ sung canxi cho bé qua đường ăn uống cha mẹ có thể mua các loại thực phẩm như hải sản gồm cá, cua, tôm sò,… hay các loại rau cải xoăn, cần tây, bắp cải, diếp cá để tăng cường sức khỏe cho xương. Trong rau xanh có vitamin K là yếu tố hình thành osteocalcin, osteocalcin giúp tích tụ canxi vào xương.
Nhưng cha mẹ cũng lưu ý việc nạp canxi từ những bữa ăn cho bé rất khó để cân đo đong đếm chính xác cũng như phải cân bằng với các nhóm chất khác trong khẩu phần ăn. Thông thường lượng canxi bé hấp thu chỉ có khoảng 20% vào cơ thể, còn lại sẽ bài tiết ra ngoài. Nên cha mẹ có thể cho con ăn thêm sữa chua, uống thêm sữa và các chế phẩm của sữa giúp bé phát triển chiều cao.
Một số cách để canxi hấp thụ tốt
- Khi cho trẻ uống canxi nên kết hợp với vận động ngoài trời để canxi được hấp thu tốt nhất.
Tuyệt đối không cho trẻ uống canxi khi đói. - Không uống canxi kèm với sữa.
- Mùa đông là thời điểm ít nắng, trẻ cũng dễ bị thiếu hụt canxi, nên đây là thời điểm thích hợp bổ sung canxi cho bé.
- Mỗi ngày cho trẻ tắm nắng sớm khoảng 15 – 30 phút để cơ thể tạo vitamin D hỗ trợ quá trình hấp thu canxi.
